1 “Ơn trời, tớ đã hết việc với môn hình học, học cũng xong mà dạy cũng xong,” Anne Shirley, như thể để trả đũa, vứt quyển Euclid có phần rách nát vào một hòm sách lớn, nện nắp hòm xuống một cách đắc thắng, rồi ngồi lên trên đó, nhìn Diana Wright qua gác xép Chái Nhà Xanh, với đôi mắt xám như bầu trời buổi sáng.
2 Chưa bao giờ trong lịch sử của Chái Nhà Xanh, không khí lại phấn khích đến thế. Ngay cả bả Marilla cũng hào hứng đến mức không thể không thể hiện ra ngoài… mà điều này thì quả là một hiện tượng.
3 “Cháu đã quyết định mời những ai đến dự đám cưới chưa Anne?” bà Rachel Lynde hỏi, trong khi vẫn cần mẫn khâu giua mấy cái khăn ăn. “Cũng đến lúc gửi thiếp mời rồi đấy, dù chỉ là mời thân mật.
4 Sáng ngày cử hành hôn lễ Anne thức dậy, thấy mặt trời hấp háy nhòm vào cửa số mái hiên nhỏ dưới chái nhà và một ngọn gió tháng Chín đang đùa giỡn mấy tấm rèm phòng cô.
5 Bác sĩ Davie Blythe cử ngựa và một cỗ xe độc mã đến đón cả hai, và thằng nhóc con mang xe đến đã lẩn đi với một nụ cười đồng lõa nhăn nhở, để lại họ với cái hứng thú được tự đánh xe về nhà trong một buổi chiều rạng rỡ.
6 “Bác sĩ Dave già” và “phu nhân bác sĩ Dave” đã xuống tận căn nhà nhỏ để chào đón cô dâu và chú rể. Bác sĩ Dave là một ông già ria bạc to cao, vui tính, còn phu nhân bác sĩ là một cụ bà bé nhỏ gọn gàng má hồng, tóc bạc đã ngay lập tức ôm lấy Anne vào lòng, cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng.
7 “Ai là cô dâu đầu tiên từng đến căn nhà này vậy thuyền trưởng Jim?” Anne hỏi, lúc cả nhà quay quần quanh lò sưởi sau bữa tối. “Có phải cô ấy là một phần trong câu chuyện cháu nghe nói gắn liền với căn nhà này không?” Gilbert hỏi.
8 Tháng Chín năm ấy là một tháng Chín sương vàng khói tím tại vũng Bốn Làn Gió… một tháng Chín của những ngày đẫm nắng và những đêm ngụp lặn trong ánh trăng, hay phập phồng những vì sao.
9 Mãi cuối tháng Chín Anne và Gilbert mới đến thăm được ngọn hải đăng Bốn Làn Gió như đã hứa. Họ vẫn thường định đi, nhưng lúc nào cũng xảy ra chuyện gì đó ngăn cản họ.
10 “Tối nay ta sẽ đi dạo ngoài bờ biển,” Anne nói với Gog và Magog một tối tháng Mười nọ. Không còn ai khác để kể, vì Gilbert đã đi qua bên kia vịnh. Anne đã xếp dọn căn nhà nhỏ của mình theo một trật tự không chút tì vết mà người ta phải trông đợi ở bất cứ ai được Marilla Cuthbert nuôi dạy, và cảm thấy mình có thể đi lang thang ra bờ biển với một lương tâm trong sạch.
11 “Đúng, đứa thứ tám chào đời hai tuần trước,” cô Cornelia nói, từ một chiếc ghế bập bênh trước lò sưởi của căn nhà nhỏ một chiều tháng Mười lạnh giá nọ.
12 Leslie ghé thăm căn nhà mơ ước vào một tối tháng Mười mù sương nọ, khi những cụm sương sáng ánh trăng đang treo trên vịnh cảng và uốn mình như những dải lụa bạc dọc các thung lũng hẹp về phía biển.
13 Một buổi chiều sau đó một tuần, Anne quyết định chạy qua cánh đồng đến căn nhà trên suối để thăm hỏi thân tình. Ấy là một buổi chiều mù mịt sương xám, sương đã bò vào từ vịnh, quấn lấy khu cảng, lấp kín những thung lũng nhỏ và lớn, và trĩu nặng lên những đồng cỏ mùa thu.
14 Sự huy hoàng của màu sắc vốn rực sáng nhiều tuần dọc những bờ biển của Bốn Làn Gió đã tàn dần thành sắc xám xanh mềm mại của những ngọn đồi thu muộn. Rồi đến những ngày cánh đồng và bờ biển mù trong mưa bụi, hay run rẩy trước hơi thở của một ngọn hải phong sầu thảm.
15 Ban đầu Anne và Gilbert tính về Avonlea để đón Giáng Sinh; nhưng cuối cùng họ quyết định ở lại Bốn Làn Gió. “Em muốn trải qua kỳ Giáng sinh đầu tiên của cuộc sống chung chúng ta trong căn nhà của chúng ta,” Anne quyết định.
16 Mọi người ở Chái Nhà Xanh quay về nhà sau Giáng Sinh, bà Marilla trang trọng hứa đến mùa xuân sẽ quay lại ở một tháng. Tuyết rơi nhiều thêm trước thềm năm mới, và bến cảng đóng băng, nhưng vịnh biển vẫn tự do đằng sau những cánh đồng trắng bị cầm tù.
17 Mùa đông dữ dội ùa về ngay sau nắng mới. Những đụn tuyết to, trắng xóa chất đống quanh ngôi nhà nhỏ, và những bàn tay sương giá phủ kín các cửa sổ. Băng trên cảng biển dần cứng và dày lên, cho đến khi dân Bốn Làn Gió bắt đầu những chuyến du hành mùa đông hằng năm của mình trên đó.
18 Băng trên vịnh chuyển màu đen và tan rữa dưới mặt trời tháng Ba; đến tháng Tư đã có những vùng nước xanh và một con vịnh chỏm trắng đầy gió; và một lần nữa ngọn nhải đăng Bốn Làn Gió lại dát ngọc những hoàng hôn.
19 Đầu tháng Sáu, khi những đồi cát là một cảnh huy hoàng rực rỡ phủ đầy hoa hồng dại, và Glen ngập chìm trong hoa táo, bà Marilla đến căn nhà nhỏ, đi cùng là một chiếc hòm lông ngựa màu đen, điểm những chiếc đinh tán bằng đồng, vốn vẫn nằm yên ấm trong gác xép Chái Nhà Xanh nửa thế kỷ nay.
20 Anne thấy mình có thể tiếp tục sống; rồi cũng đến ngày cô thậm chí còn mỉm cười trở lại với một câu nói của cô Cornelia. Nhưng có gì đó trong nụ cười ấy chưa từng có trong nụ cười của Anne trước đó và sẽ không bao giờ vắng mặt khỏi nụ cười của cô nữa.